-
1 что
I мест.1) вопр. нәрсә, ни2) вопр.; в знач. сказ. ( в каком положении) нихәл, ничек, ни хәлдә3) вопр.; в знач. нареч. ( почему) ник, нигә, нәрсәгәя не поеду. - Что так? — мин бармыйм. - Ник алай?
4) вопр. ( сколько) күпме, ни хак, ни5) ( при выражении сомнения) ни6) неопр.; разг. ( что-нибудь) берәр нәрсә булса, нәрсә дә булса7) ( всё без исключения) бөтен, ниләртут есть всё, что угодно — анда ниләр кирәк - бөтенесе бар
8) относ. ( который) кайсы ки;...гандом, что стоит на углу — почмакта торган йорт
•- а что?- ни к чему
- ни за что
- ни за что, ни про что
- ни с чем
- при чём?
- с чего?
- что до меня
- что касается меня
- что и говорить
- что ли
- что ты!
- что было сил
- что есть духу II союз1) изъясн. дип,...ки;...га,...ганын,...ган, икәнен;...гадосадно, что ты опоздал — синең соңга калуың үкенечле
такой тяжёлый, что не поднять — шул кадәр авыр ки, күтәрерлек тә түгел
я надеюсь, что вы не откажете — сез баш тартмассыз дип ышанам
он счастлив, что видит тебя — сине күрүгә ул шат
2) (с частицей "ни" и без неё) һәр... саен, саенчто ни день, растёт движение за мир — тынычлык өчен көрәш көн саен көчәя бара
что ни взмах, то готова копна — җилпенгән саен чүмәлә әзер
3) разд....мы, әллә...мы; ни,...ничто ты пойдешь, что я - все равно — син барасыңмы, минме - барыбер
См. также в других словарях:
шунда — а. 1. Шул алмашлыгының урын вакыт килеше формасы; алда әйтелгән исемне алмаштырып килә һәм җөмләдә хәл функциясен үти: шул җирдә, шул урында. Нин. б. мәсьәлә, эш, күренеш яки әйберне аеруча басым ясап күрсәтергә кирәк булганда кулланыла бөтен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чыгару — 1. Нәрсәне дә булса берәр әйбернең эченнән тышка алу, тышка алып кую. Сыеклыкка батырылган берәр нәрсәне кире алу. Берәр җирдән казып яки тартып алу 2. Каян да булса берәр нәрсәне күтәреп алып чыгу, күчерү 3. Кемне дә булса берәр нәрсәнең эченнән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бар — I. 1. Нәр. б. булганлыгын яки булырлыгын, булып торуын белдерә; киресе юк 2. Ихтимал булуы бар 3. Эшләнергә тиешлекне белдерә буласы бар 4. рәв. БАРДА – Булганда, булган чакта (очракта). рәв. БАРЫНДА – Бар чагында, булганда. БАРЫНЧА – рәв. Матди… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бердән — 1. Барысы бергә, бер үк вакытта барыбыз б. сикереп тордык. Кинәт, көтмәгәндә, шунда ук балалайка б. тынды 2. Барысын да тулаем, берьюлы бөтен акчасын б. чыгарып бирде 3. Бер толымга үргән чәч тур. б. үрелгән 4. Санаганда беренче пунктны күрсәтү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ташлау — 1. Нәр. б. берәр җиргә (гадәттә югарыдан) ыргыту. Бик үк сак булмаган хәрәкәт белән күтәреп китереп кую 2. күч. Калдырып китү туган җирне ташлап... 4. Ярдәмсез калдыру, ярдәм итми башлау 5. Гыйшык мәхәббәт мөнәсәбәтләрен өзү 6. Берәр эшне,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тыл — 1. Сугышучы илнең фронт сызыгы артындагы бөтен территориясе. с. Шундый территориядә эш алып бара торган, шунда урнашкан 2. Гаскәри берләшмә урнашкан, позиция тоткан урын артындагы территория 3. Хәрәкәттәге армия артында урнашкан һәм аны сугыш… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ук — I. 1. Җәядән ату өчен нечкә, төз, каты агачтан башына үткен очлы металл беркетеп ясалган корал 2. Төрле механизмнарда һәм җайланмаларда күрсәтү хезмәтен үти торган тар һәм озын форм. детальләрнең, кисәкләрнең атамасы үлчәү угы 3. Күтәрү кранының… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
черетү — 1. (Черү) 2. Авыр шартларда яшәп, эшләп, укып һ. б. белән шөгыльләнеп берәр әгъзага зарар китерү 3. күч. Авыр, газаплы шартларда тоту, шунда һәлакәткә китерү 4. күч. Күңел теләмәгән шартларда уздыру, бушка әрәм итү (мәс. гомерне) 5. күч. Бик каты … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чыгу — 1. Кайдан да булса китү, ул урынны калдыру. Барган юлдан, юнәлештән читкә китү, күчү, юлын үзгәртү 2. Кая да булса килү, килеп басу, килеп күренү саф алдына ч. . Кайсы да булса якка карау, юнәлгән булу бакчага чыга торган тәрәзә 3. Берәр урында… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге